Thanh toán bằng QR code: hình thức thanh toán, chuyển khoản tiện lợi và an toàn hơn cà thẻ

2018-11-28 17:30:31

Thanh toán bằng mã QR đang dần trở nên phổ biến hơn trong khoảng 1 năm trở lại đây. Bạn có thể dùng QR code trong các app ví điện tử để trả tiền khi đi mua sắm, ăn uống. Bạn có thể dùng QR code để thanh toán cho giao dịch online của mình. Thậm chí bạn có thể dùng để trả tiền qua các dịch vụ mua bán trên Facebook nữa. QR code nhanh hơn, tiện hơn cả việc cà thẻ và an toàn hơn việc phải nhập số thẻ khi thanh toán online nữa kìa. Trong bài này mình chia sẻ với các bạn những thông tin cực kì hữu ích và quý giá mình tìm hiểu được về hình thức thanh toán hiện đại này, mời các bạn xem nhé.

QR payment là gì?

QR code viết tắt cho chữ Quick Response Code. Mã QR thì bạn hay thấy trên mạng để giúp người ta tải nhanh một thứ gì đó hay truy cập nhanh vào trang web chẳng hạn. Nhưng trong mảng thanh toán, mã QR không phải muốn tạo sao là tạo, nó có một quy chuẩn gọi là EMV QRCPS (EMV QR Code Specification for Payment Systems). Đây là một tài liệu đặc tả dùng chung cho mọi ngân hàng và tổ chức vận hành hệ thống thanh toán QR bởi nếu mỗi bên tự làm riêng thì sẽ rất rất rối.

Mỗi mã QR quét ra sẽ có 18 trường thông tin. Theo tài liệu QRCPS, 18 trường này thể hiện những thông tin như phiên bản mã QR được sử dụng là gì, thông tin của cửa hàng / đơn vị chấp nhận thanh toán, loại dịch vụ đơn vị kinh doanh, tiền tệ, số tiền, phí, mã thành phố... Phần này thôi chúng ta biết vậy thôi chứ không cần đi sâu.

Mã QR có thể dùng cho từng sản phẩm, hoặc dùng chung cho cả cửa hàng. Với QR sản phẩm thì bạn không cần nhập số tiền thanh toán, còn với QR cửa hàng thì tiện hơn cho việc thanh toán nhưng bạn phải nhập số tiền chi tiết của hóa đơn. Cũng không căng thẳng lắm vụ này.

Ngoài thanh toán, QR code còn có thể dùng để chuyển khoản giữa người này với người khác, tương tự như cách mà các ví điện tử cho phép bạn quét mã vạch để chuyển khoản cho bạn bè. Khi đó bạn có thể lên Facebook chat với bạn, khi muốn bán hay cho mượn tiền thì đưa mã QR của bạn ra cho bạn bè quẹt. Hoặc đi ăn trưa về chuyển khoản lại cho bạn cũng bằng QR.
 

Đây là quẹt QR theo từng sản phẩm​

QR Pay tiện hơn so với thanh toán thẻ ra sao?

1. Nhanh hơn: việc quét mã QR nhanh hơn vì bạn chỉ cần đưa điện thoại lên quét cái rẹt là xong, không cần phải chờ móc thẻ, không cần chờ nhân viên cà thẻ mất thời gian. Khi mua hàng trên mạng, bạn cũng không cần phải lọ mọ nhập thông tin thẻ, điền hàng tá field khác nhau về địa chỉ, thành phố, tên chủ thẻ, ngày hết hạn...

2. An toàn hơn: bạn không phải đưa thẻ cho nhân viên cà (vốn có thể bị lén chụp lại thẻ để làm chuyện xấu), tự bạn sẽ cầm điện thoại để quét mã thanh toán. Khi thanh toán online, bạn cũng không cần phải nhập mã thẻ hay CVV nên rất an tâm, loại bỏ nguy cơ thông tin thẻ bị trộm và bị đem bán.

Mà không phải muốn quét là quét, các app thanh toán yêu cầu bạn phải nhập passcode hoặc xác thực bằng vân tay, gương mặt mới cho tiến hành nên không lo việc người khác dùng điện thoại của bạn quét mã trừ tiền.
 

 ​

3. Đi đâu cũng có: xác suất bạn để quên bóp ở nhà cao hơn so với việc bạn có thể để quên điện thoại. Giờ đi ra đường 1 cái là phải cầm điện thoại theo bên mình nên xem như tiền lúc nào cũng sát bên bạn.

4. Với các đơn vị bán hàng: bạn sẽ không phải tốn chi phí trang bị máy POS để quẹt thẻ, bạn cũng không lo việc bảo quản, bảo trì, thay giấy biên nhận cho máy POS. Các ngân hàng cũng dễ dàng triển khai hình thức thanh toán này tới nhiều tỉnh thành hơn, chi phí thấp hơn, nhiều người được tiếp cận với các hình thức thanh toán xịn này.

Có thể dùng thanh toán QR ở đâu?

Hiện tại ở Việt Nam có 2 nơi chính bạn có thể dùng thanh toán QR:

• Ở các cửa hàng có hỗ trợ dịch vụ này, ví dụ như Khắc Tên trong TP.HCM, Hải sản Biển đông ở Hà Nội, trà sữa Gongcha, các shop quần áo, điện thoại, phụ kiện, có cả cửa hàng xe máy nữa... Bạn có thể tham khảo danh sách chi tiết ở đây.
• Trên các trang thương mại điện tử hoặc các website, ví dụ như Now.vn, FPT, các hệ thống web con của Garena, các site của VinaPhone, MobiFone, Viettel, hệ thống web của Đường sắt Việt Nam, web Vietnam Airlines, siêu thị AeonShop
• Trên các cổng thanh toán: một số cổng thanh toán gắn trên các website cho phép bạn thanh toán thẻ hoặc QR đồng thời, khi đó không cần bên bán hàng phải tích hợp QR mà tự cổng thanh toán sẽ xử lý

Mình thường dùng QR Pay để mua đồ ăn trên Now.vn nhất, rất tiện vì bạn chỉ cần đưa điện thoại lên quẹt mã một cái là xong, không phải nhập số thể, không phải nhập tên chủ thẻ dài dòng. Cái tiện lợi chính là giá trị lớn nhất mà hình thức thanh toán này mang lại.

Thanh toán QR như thế nào?

Hiện nay ở Việt Nam một số ngân hàng có triển khai dịch vụ thanh toán QR của riêng họ, ví dụ như TP Bank có vụ QuickPay chẳng hạn. Tuy nhiên, đây chỉ là tính năng riêng của ngân hàng TP Bank, và chỉ có app TP Bank mới quét / giao dịch được. Ví dụ bạn dùng app của Vietcombank hay BIDV thì không thể quét mã và thực hiện thanh toán.

Và cũng có một số ngân hàng sử dụng hệ thống QR code chung do VNPay phát hành. VNPay-QR có thể xem như là một cổng thanh toán vậy đó, nhưng thay vì bạn nhập số thẻ, thông tin cá nhân, ngày hết hạn... thì giờ bạn chỉ cần dùng app quét mã QR là xong.

Bạn có thể dùng app của chính VNPay-QR hoặc dùng app của các ngân hàng có liên kết đều được. Hiện VNPay-QR có hợp tác với 18 ngân hàng ở nước ta, trong đó bao gồm gần hết những ngân hàng lớn và có nhiều người xài. Ngoài việc sử dụng tài khoản ngân hàng để thanh toán thông qua mã QR, bạn còn có thể sử dụng thẻ VISA, Mastercard để lấy tiền từ đó cũng được. Ví dụ bên dưới là sử dụng app mobile của Vietcombank để trả tiền khi mua hàng online bằng QR. Mình hay xài vụ này để thanh toán mua hàng trên Now.vn, tiện phết.
 

​

Sau khi đã xem chi tiết về giao dịch, bạn nhấn Thanh toán thì sẽ được yêu cầu xác thực bằng mã OTP hoặc các hình thức như nhận diện gương mặt, nhận diện dấu vân tay... Việc hỗ trợ cái này sẽ tùy từng app, như app Vietcombank ở trên là có hỗ trợ hết 3 hình thức xác thực này. Anh em nào xài điện thoại có Face ID sẽ thấy sướng, đưa lên quét mặt một cái là xong, tiền đã được trả một cách cực kì an toàn và tiện lợi. Với những khoản thanh toán giá trị lớn, app có thể sẽ bắt buộc bạn dùng OTP cho an toàn.



Tiềm năng của thanh toán QR

QR ở Việt Nam chỉ mới bắt đầu những bước đi đầu tiên, trong khi ở Trung Quốc, Ấn Độ người ta đã xài QR Pay từ lâu. Mọi giao dịch đều thông qua QR hết: mua cà phê, mua thức ăn đường phố, đi taxi... Một số nơi thậm chí còn không chấp nhận thanh toán bằng tiền mặt, họ chỉ cho thanh toán bằng QR thôi, nếu bạn không có QR pay thì họ không bán hàng cho bạn. Chơi tới mức độ đó luôn rồi đó.

Hai ứng dụng hỗ trợ thanh toán QR Code lớn nhất Trung Quốc là WeChat Pay của Tencent, họ có hơn 900 triệu người dùng, và Alipay của Alibaba với hơn 500 triệu người dùng. Số tài khoản kích hoạt này là lớn kinh khủng.

Tại Nhật, nhiều cửa hàng cũng đã triển khai QR code, với những cửa hàng không hỗ trợ thanh toán theo kiểu này phải đối mặt với nguy cơ giảm doanh thu do khách không tới mua (vì họ không được thanh toán theo cách tiện lợi nhất có thể).

Mình sẽ nghiên cứu thêm về QR Pay, có gì mới sẽ chia sẻ tiếp với các bạn.
 

Ảnh đầu bài: VNPayQR​